duhet t’i respektojnë komunat në administrimin e tatimit në pronë.
Neni 2
Fushëveprimi1. Ky ligj cakton tatimin mbi pronën e paluajtshme dhe parashtron
standardet dhe procedurat të cilat duhet t’i respektojnë komunat gjatë
administrimit të këtij tatimi.
2. Të hyrat e vjelura nga tatimi mbi pronën e paluajtshme arkëtohen
në llogari të komunës përkatëse dhe përdoren nga ajo në përputhje me
Ligjin nr. 03/L-049, për Financat e Pushtetit Lokal.
Neni 3
Përkufizimet1. Shprehjet e përdorura në këtë ligj kanë këtë kuptim:
1.1.
Pronë e paluajtshme - toka dhe ndërtesat, stabilimentet, godinat nënsipërfaqen
e tokës dhe mbi sipërfaqen e tokës dhe që janë të lidhura me tokën. Në
pronën e paluajtshme përfshihen njësitë brenda ndërtesave, siç janë
banesat, zonat për qëllime komerciale dhe industriale;
1.2.
Regjistër i të drejtave mbi pronën e paluajtshme – regjistër i krijuar sipasRregullores
së UNMIK-ut nr.2003/25, për themelimin e regjistrit mbi të drejtat e
pronës së paluajtshme i shpallur me Rregulloren e UNMIK-ut nr.2004/04.
1.3.
Agjencia Kadastrale e Kosovës - agjencia ekzekutive e cila, mes tjerash,është përgjegjëse për administrimin e gjithëmbarshëm të regjistrit për të drejtat mbi pronën e paluajtshme;
1.4.
Vlerë e tregut - çmimi me të cilin blerësi është i gatshëm të blejë dhe shitësitë
shes pronën e paluajtshme në një transaksion zyrtar, ku asnjëri nuk
është nën ndonjë detyrim për të vepruar dhe nuk ekziston marrëdhënie
midis palëve përmes lidhjeve familjare, martesës, pronësisë së
përbashkët ose lidhjes biznesore;
1.5.
Zyrat komunale kadastrale - zyrat e autorizuara dhe të mbikëqyrura ngaAgjencia
Kadastrale e Kosovës për regjistrimin e të drejtave të pronës së
paluajtshme në regjistrin e të drejtave mbi pronën e paluajtshme;
1.6.
Pronar i pronës – personi fizik ose juridik i cili është titullar i të drejtës mbipronën dhe i cili është i regjistruar si pronar toke në regjistrin e të drejtave mbi pronësinë e paluajtshme;
1.7.
Të dhënat tatimore mbi pronën –të dhënat tatimore, siç janë emrat dheadresat
e pronarëve të pronës dhe të shfrytëzuesve, informacioni mbi ndërtesat,
vlerat pronësore, tarifat e tatimit, faturat e tatimit dhe shënimet mbi
pagesën e tatimit;
1.8.
Faturë tatimi – dokument që i lëshohet tatimpaguesit nga Komuna, me tëcilin njoftohet tatimpaguesi për përgjegjësinë e periudhës së tatimit;
1.9.
Periudhë tatimore – vit fiskal;
1.10.
Konfiskim –marrja e pronës së paluajtshme për mos kryerjen e obligimevetë tatimit në pronë;
1.11.
Tatimpagues – pronari i pronës e cila tatimohet, nëse nuk dihet pronari,përgjegjës për pagesën e tatimit do të jetë shfrytëzuesi i pronës, që mbahet në shfrytëzim nga personi fizik e juridik.
Neni 4
Objekt i tatimit më pronëTatimi mbi pronën vendoset mbi tërë pronën e paluajtshme në Kosovë,
me përjashtim të pronës e cila lirohet nga tatimi në pajtim me nenin 8
të këtij ligji.
Neni 5
TatimpaguesiPersoni përgjegjës për pagesën e tatimit mbi pronën është, para së gjithash, pronari i pronës.
Nëse pronari i pronës nuk mund të përcaktohet ose nuk mund të
gjendet, tatimpagues është personi fizik ose juridik i cili e shfrytëzon
pronën e paluajtshme.
Nëse pronari ose shfrytëzuesi i ligjshëm i pronës së paluajtshme nuk
mund të përcaktohet ose mund të përcaktohet, por nuk ka qasje ndaj
pronës së paluajtshme, tatimpagues do të jetë personi fizik ose juridik i
cili e shfrytëzon pronën. Vendimi i tillë nuk i jep kurrfarë të
drejtash shfrytëzuesit lidhur me të drejtën e pronësisë.
Neni 6
Baza e tatimitBazë e tatimit për tatimin mbi pronën do të jetë vlera e pronës në
treg e përcaktuar në pajtim me standardet dhe procedurat e përcaktuara
në pajtim me nenin 13 të këtij ligji.
Për çdo vit tatimor vlerë e tregut e cilësdo prone është vlera e pronës më 31 dhjetor të vitit paraprak.
Neni 7
Shkallët e tatimitKuvendi komunal i çdo komune i cakton tarifat tatimore mbi pronën në
bazë vjetore në shkallën prej 0.05 % deri 1 % të vlerës së pronës në
treg.
2. Tarifat e tatimit lëvizin brenda kategorive vijuese të pronës:
2.1.
Prona rezidenciale: prona e paluajtshme e cila u shërben njerëzve përnevoja themelore të banimit, duke përfshirë shtëpitë, banesat dhe ndërtesat e ngjashme;
2.2.
Pronë e banuar: prona e cila shfrytëzohet ose mbahet për banimin enjerëzve, duke përfshirë tokën, garazhet, ose ndërtesat e tjera të ngjashme jokomerciale;
2.3.
Pronë komerciale: është prona që shfrytëzohet ose përdoret për qëllimebiznesore,
komerciale, për shitje me pakicë, për shërbime rekreacioni, për qëllime
artistike, sportive, për arsim privat ose për qëllime mjekësore
private;
2.4.
Pronë industriale: është prona e cila shfrytëzohet për prodhim, përpunimose deponim të mallrave, duke përfshirë fabrikat, depot, punëtoritë dhe objektet e tjera të ngjashme;
2.5.
Pronë bujqësore: është toka dhe ndërtesat të cilat shfrytëzohen përqëllime bujqësore;
2.6.
Pronë e paluajtshme e braktisur dhe objektet e pabanuara: Është tokadhe ndërtesat e pabanuara dhe të paqëndrueshme që nuk mund të shfrytëzohen pa u bërë renovime dhe ndërrime të mëdha materiale;
2.7.
Pronë e papërfunduar është prona në ndërtim e sipër, që nuk i plotësonkushtet për shfrytëzim ose për përdorim normal dhe që do të tatimohet 40%, varësisht nga lloji i destinimit.
1. Tarifat e tatimit të caktuar për pronën në kategoritë të parapara në nën-paragrafët
2.3. dhe 2.4. nuk do të jenë më të mëdha se 2,5 herë të lartësisë
së tarifës së tatimit për pronën në kategorinë e paraparë në
nën-paragrafin 2.2. të këtij neni.
Neni 8
Lirimi nga tatimi mbi pronën e paluajtshme1. Këto institucione dhe organizata të mëposhtme lirohen nga tatimi mbi pronën për pronën që e posedojnë ose shfrytëzojnë:
1.1. Institucionet e Qeverisë në Republikën e Kosovës;
1.2. Kombet e Bashkuara ose çdo organ i saj, agjencitë e specializuara të Kombeve të Bashkuara dhe të Bashkimit Evropian;
1.3. Forca shumëkombëshe e Kosovës (KFOR-i, ICO dhe EULEX);
1.4. përfaqësitë diplomatike dhe konzulatat e akredituara në
shtetin e Kosovës që rregullimi i tyre bëhet me marrëveshje të
reprocitetit mes shteteve ,zyrat e huaja të ndërlidhjes, agjencitë
qeveritare, organizatat ndërqeveritare ose agjencitë e huaja donatore që
kryejnë ndihma humanitare, punë rindërtimi, administrimi civil ose
ndihmë teknike brenda Kosovës;
1.5. organizatat joqeveritare me status të përfitimit të
ndërsjellë publik në përputhje me Ligjin për Asocimin e Organizatave
Joqeveritare në Kosovë;
1.6. institucionet fetare të përcaktuara me ligj, prona e të cilave mbahet dhe shfrytëzohet vetëm për qëllime fetare; dhe
1.7. objekte të cilat me ligj janë shpallur monumente të mbrojtura kulturore e historike.
1.Lirimi nga tatimi lidhur me pronën e paluajtshme i përcaktuar në
paragrafin 1. të këtij neni, nuk vlen për pronarët e pronës së
paluajtshme përveç pronave të saktësuara në nën-paragrafin 1.1.
paragrafi 1. i këtij neni.
3. Lirimi nga tatimi sipas paragrafit 1. të këtij neni nuk vlen kur:
3.1. prona shfrytëzohet ose mbahet për shfrytëzimin e veprimtarisë komerciale dhe për krijimin e të ardhurave;
3.2. prona e zotëruar ose e shfrytëzuar nga një organizatë
joqeveritare me status të përfitimit publik nuk shfrytëzohet
ekskluzivisht për qëllime të përfitimit publik.
Neni 9
Zbritja lidhur me vendbanimin kryesorÇdo person fizik, i cili më 1 mars ose para 1 marsit të një periudhe
tatimore vendos se prona ose njësia e banimit i shërben si vend kryesor
për banim, i lejohet zbritja prej dhjetëmijë (10.000) Eurosh nga vlera e
tatueshme e pronës.
Neni 10
Regjistrimi dhe informacioni mbi pronën
- Të gjithë personat, të cilët posedojnë ose banojnë në një pronë të
paluajtshme janë të obliguar që ta regjistrojnë atë pronë në bazën e të
dhënave për tatimin mbi pronën komunale dhe t’i ofrojnë komunës
përkatëse informacionin lidhur me pronën e paluajtshme e cila i
nënshtrohet regjistrimit më 1 mars ose para 1 marsit të çdo periudhe
tatimore. Procedurat, duke përfshirë edhe natyrën e informacionit që
duhet të sigurohet për këtë qëllim, do të përcaktohen me akt nënligjor
nga Ministria e Ekonomisë dhe Financave.
- Të gjithë personat të cilët posedojnë, shfrytëzojnë ose marrin një
pronë të paluajtshme, përveç rasteve siç është përcaktuar në paragrafin
3. të këtij neni, duhet t’i lejojnë zyrtarët e autorizuar që
përfaqësojnë autoritetet komunale të tatimit të hyjnë në tokën dhe në
ndërtesat e tyre gjatë orëve të ditës për t’i mbledhur të dhënat lidhur
me vlerën e pronës.
- Komuna përkatëse mund të kërkojë nga Kombet e Bashkuara ose nga çdo
organ i saj, agjencitë e specializuara të Kombeve të Bashkuara, KFOR-in,
BE, ICO, EULEX ose zyrat e jashtme të ndërlidhjes që posedojnë ose
shfrytëzojnë pronë të paluajtshme për të siguruar të dhëna mbi atë pronë
për bazën e të dhënave tatimore mbi pronën komunale.
Neni 11Përgjegjësitë komunale
- Secila komunë duhet të jetë përgjegjëse për funksionet e mëposhtme
në administrimin e tatimit mbi pronën sa i përket pronës që është në
juridiksionin e saj, siç është:
1.1. menaxhimi i informatave tatimore mbi pronën dhe futja e të dhënave në bazën Qendrore;
1.2. vlerësimi i pronës;
1.3. vjelja dhe vjelja e detyruar e tatimit mbi pronën;
1.4. ankesat administrative; dhe
1.5. përgatitja dhe lëshimi i faturave të tatimit.
- Mënyra e vjeljes së tatimit duhet të caktohet në përputhje me
procedurën e parashtruar për këtë qëllim sipas Aktit nënligjor që duhet
të lëshohet nga Ministria e Ekonomisë dhe Financave.
Neni 12Informacioni lidhur me tatimin mbi pronën
- Çdo komunë duhet të themelojë dhe të mbajë një bazë të dhënash
lidhur me tatimin mbi pronën, duke përfshirë, adresat e pronës, adresat e
poseduesve dhe të shfrytëzuesve të pronës, të dhënat mbi tokën dhe
ndërtesat, vlerat e pronës, faturat e pronës dhe shënimet mbi pagesat e
tatimit.
- Baza e të dhënave mbi pronën duhet të bazohet në regjistrin e të
drejtave mbi pronën dhe kadastrën e tokës. Agjencia Kadastrale e
Kosovës, përmes zyrave kadastrale komunale duhet të sigurojë bazën e të
dhënave për tatimin mbi pronën dhe informacionin e nevojshëm nga
regjistri mbi të drejtën në pronën e paluajtshme. MEF-i duhet të
sigurojnë për Agjencinë Kadastrale të Kosovës të dhënat nga baza e të
dhënave mbi pronën në intervale kohore të cilat do të caktohen nga
Agjencia Kadastrale e Kosovës.
- Informacioni mbi regjistrimet e pronës në bazën e të dhënave
përkitazi me tatimin mbi pronën e paluajtshme duhet të jetë në
dispozicion të publikut.
Neni 13Vlerësimi i pronës 1. Ministria e Ekonomisë dhe Financave duhet të lëshojë akt nënligjor
me të cilin parashtrohen standardet unike të vlerësimit sipas të cilave
komuna e vendos vlerën e pronës në treg.
- Çdo komunë e përcakton vlerën e tregut të pronës që është nën
juridiksionin e saj në pajtim me standardet e përcaktuara në përputhje
me paragrafin 1. të këtij neni.
- Komunat e shqyrtojnë dhe e përcjellin vlerën e tregut të çdo prone
që është nën juridiksionin e tyre për çdo tre (3) deri pesë (5) vjet.
- Komunat e rivlerësojnë pronën çdo vjet nëse janë kryer ndërtime të
reja ose përmirësime thelbësore në pronë dhe nëse ekziston ndonjë
ndryshim në shfrytëzimin e pronës.
- Për çdo ndryshim të vlerës së pronës së paluajtshme në shumë mbi 20%
të vlerës aktuale të pronës, tatimpaguesit janë të obliguar që këtë
ndryshim ta paraqesin në komunë.
- Pronari ose shfrytëzuesi i pronës mund të kërkojë nga komuna
rivlerësimin e pronës kur prona ka pësuar dëm për të cilin nuk është
shkaktar ose përgjegjës pronari apo shfrytëzuesi, siç janë dëmet që mund
të ndodhin nga thatësia, vërshimi, zjarri, tërmeti, lufta ose
katastrofat e tjera.
Neni 14Faturat e tatimit
- Varësisht nga kushtet e parashtruara në këtë ligj, Komuna lëshon fatura të tatimit vjetor mbi pronën.
2. Për çdo vit tatimor Komuna lëshon faturat e tatimit mbi pronën një herë në vit deri më
31 mars të vitit tatimor.
- Me kërkesën e komunës Ministri i Ekonomisë dhe Financave mund të
lejoj zgjatjen e afatit për faturimin. Kërkesa me shkrim duhet të
sqarojë rrethanat të cilat e kanë shkaktuar vonesën e lëshuarës së
faturave tatimore.
4. Fatura e tatimit mbi pronën duhet të përfshijë informacionin e mëposhtëm:
4.1. identifikuesin e bazës së të dhënave për tatimin mbi pronën;
4.2. emrin e tatimpaguesit;
4.3. adresën e pronës;
4.4. adresën për dërgimin e faturës së tatimit, nëse është e ndryshme nga adresa e pronës;
4.5 vlerën e vlerësuar të pronës;
4.6. tarifën e tatimit;
4.7. detyrimin total të tatimit;
4.8. datën në të cilën duhet të bëhet pagesat e tatimit;
4.9. procedurën për pagesën e faturës së tatimit dhe
4.10. shqyrtimin dhe të drejtën për t’u ankuar së bashku me procedurat e nevojshme.